Ich και Μί-mich

Wednesday, November 02, 2005

Η δύναμη του αδύνατου

Ένα σκηνικό στριφογυρνάει στο μυαλό μου εδώ και πολλές μέρες, ένα σκηνικό που πραγματικά μου φαίνεται εγκληματικό. Είχα πάει για καφέ με μια φίλη μου σε ένα μαγαζί, ήταν μεσημέρι και καθημερινή. Είχαμε ελάχιστη ώρα στη διάθεσή μας οπότε αρκεστήκαμε σε ότι βρήκαμε μπροστά μας. Αυτό βέβαια που πετύχαμε έμοιαζε περισσότερο με κωλόμπαρο (συγγνώμη αλλά μερικά πράγματα πρέπει να τα λέμε με το όνομά τους) παρά με οτιδήποτε άλλο. Τα άτομα μέσα, αν και λιγοστά, εντελώς παρηκμασμένα, με τις φάτσες τις κουρασμένες, τις περίεργες, τις ασήμαντες. Από αυτά τα άτομα που ούτε οι ίδιοι αναγνωρίζουν την ύπαρξή τους! Δεν είμαι σνομπ, το επισημαίνω γιατί μου φαίνεται απλά λυπηρό. Ως σερβιτόρα είχε μια ξανθιά εντελώς αντιπαθητική, εντελώς άοσμη και άχρωμη και εντελώς βλήμα (είμαι λίγο αυστηρή τώρα..).
Τέλος πάντων, εμείς απλά θέλαμε να πιούμε ένα καφέ, να τα πούμε και να πάμε στις δουλειές μας. Σε κάποια φάση μπαίνει ένας τύπος- απλά απαίσιος, με το παρουσιαστικό του Μπομπ Χόσκινς στο Ταξίδι της Φελίτσια αλλά σε greek εκδοχή. Παρηκμασμένος, γλοιώδης, όχι αδιάφορος απλά μισητός. Μαζί του ήταν μια κοπελίτσα, μικρής ηλικίας και τάλαιπωρημένη. Από το παρουσιαστικό της φαινόταν άστεγη...δεν ήταν απεριποίητη αλλά φαινόταν ότι ζούσε και προσπαθούσε να επιβιώσει στο δρόμο. Ο τύπος της πήρε ένα τοστ και ένα καφέ. Η δυσφορία της έκδηλη γιατί καθόλη τη διάρκεια της "συνάντησης" εκείνος προσπαθούσε να την στριμώξει, να την φιλήσει. Εκείνη φαινόταν ότι δεν ήθελε, απλά ήθελε να φάει. Παρόλα αυτά δεν αντιδρούσε έντονα, δεν έφευγε, απλά προσπαθούσε να κρατάει κάποιες αποστάσεις. Το θέαμα απλά με εκνεύρισε! Αισθάνθηκα ότι είχα χρέος να κάνω κάτι..αλλά τι? Είπα στη φίλη μου να την φέρουμε στο δικό μας τραπέζι και να της προσφέρουμε κάτι μήπως και την γλυτώσει από το αρπαχτικό. Και τι θα γινόταν όμως μετά? Θα παίζαμε μπουνιές με τον τύπο? Με ντροπή λέω, ότι φύγαμε..
Εκμετάλλευση του αδυνάτου...το πιο ταπεινό σκουλίκι βρήκε έναν άνθρωπο σε θέση αδυναμίας και αποφάσισε να του πιεί το αίμα..Είναι η περίπτωση που ακόμα και αυτό το άτομο προσπάθησε με 5 ευρώ να γίνει εξουσιαστής, να επιβληθεί σε κάποιον που ήταν ανίσχυρος! Είναι η περίπτωση που όλα τα πτυχία του κόσμου, όλες οι γνώσεις που μπορεί κάποιος να έχει αποκομίσει σε φέρνουν αντιμέτωπο με μια πραγματικότητα..εκείνη της διαφθοράς και της ηθικής απαξίωσης των πάντων..ξαφνικά αναγνωρίζεις τριών ειδών αδυναμίες- πρώτον, του διαφθορέα και εγκληματία, όπου προκειμένου να ικανοποιήσει τις ορέξεις του προσπαθεί να επιβληθεί με τον χειρότερο τρόπο σε έναν πιο αδύνατό του. Πρόκειται για το άτομο εκείνο που έστω και για μια στιγμή θα αισθανθεί ισχυρός με το να ακυρώσει τον άλλον παρασύροντάς τον στην παγίδα του. Που θα πατήσει στην αδυναμία του άλλου για να δώσει αξία στον εαυτό του και απλά να "ανέβει" έστω και στιγμιαία στην διατροφική αλυσίδα- εκείνη που το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρότερο!
Η δεύτερη αδυναμία είναι εκείνη που οι συνθήκες ζωής σε κάνουν ευάλωτο, σου ποδοπατάνε την αξιοπρέπεια. Η ανάγκη για επιβίωση σε μετατρέπει αυτόματα σε θύμα, γίνεσαι έρμαιο των συνθηκών και των ανθρώπων κατά κύριο λόγο.
Η τρίτη? Η δική σου αδυναμία να παρέμβεις, να αλλάξεις τα πράγματα, να αντιδράσεις σε ένα γεγονός που σου φαίνεται λάθος ή ακόμα και εγκληματικό. Η δειλία να επαναφέρεις την τάξη σε ένα κόσμο εντελώς ανάποδα. Η αναγνώριση ότι η αδυναμία σου είναι πολύ μεγαλύτερη από ότι νόμιζες και ότι τελικά απλά γυρνάς την πλάτη σου σε ένα έγκλημα..γιατί περί εγκλήματος πρόκειται...

6 Comments:

  • Δεν θα έπρεπε όμως...αν δεν παρέμβουμε έχουμε χάσει το παιχνίδι, απλά σκύβουμε το κεφάλι...με στενοχωρεί αυτό το γεγονός

    By Blogger pro-futura, at 4:13 AM  

  • Sou proteinw na diavaseis to "Time Traveller's Wife". Den ehei idiaiteri shesi me to thema, alla deihnei me poli wraio tropo, poso pragmati bouroume na paremvoume kai na allaksoume tin roi twn pragmatwn akomi kai otan kseroume to mellon mas

    Ti kaneis fili?

    By Blogger Ziggy, at 6:42 AM  

  • Τώρα που μιλάμε για παρεμβάσεις! Η παρακάτω ιστορία, την οποία άκουσα από φίλη, είναι η καθολική ανατροπή κάθε θεωρίας ή και σκέψης περί δυνατότητας παρεμβάσεων ή, τέλος πάντων, του γνωστού "Τι να κάνουμε;" (που μπορεί να παραφραστεί και σε "τι να κάνουμε!" με πολλά επόμενα χασμουρητά).
    Η ιστορία είναι αληθινή και συνέβη σε σχολείο (Γυμνάσιο) κεντρικής συνοικίας της Αθήνας. Κατά τη γνώμη μου, είναι τρελό σενάριο για κινηματογραφική ταινία (που είσαι Χούρσογλου!) και έχει ως εξής:
    Παιδί δευτέρας γυμνασίου αποτελεί κοινώς τον "καρπαζο-εισπράκτορα" τάξης είκοσι περίπου μαθητών. Τον δέρνουν στα διαλείμματα, τον γιουχάρουν (εννοείται ότι οι καθηγητές κοιμούνται τον δίκαιο ύπνο) και γενικά τον φτύνουν τρελά και συνεχόμενα. Δεν γνωρίζουμε λοιπά βιογραφικά στοιχεία του, αλλά μπορούμε να υποθέσουμε πολλά! Μια ωραία Δευτέρα (δες: I hate Mondays) βουτάει από τη μάνα του 3.000 ευρώ, πηγαίνει στο σχολείο και τα μοιράζει στους υπόλοιπους της τάξης! Σιωπή για μια εβδομάδα (μπορεί και παραπάνω, δεν θυμάμαι χρονικές λεπτομέρειες).
    Το περιστατικό γίνεται τυχαία γνωστό στους καθηγητές από κόρη καθηγήτριας που της πρότεινε (αυτός ή οι άλλοι που το είχαν πάρει χαμπάρι) να πάρει κι αυτή κανένα ψιλό! Ακολούθησε σχετική ανάκριση στα παιδιά πριν καλέσουν συνέλευση γονέων, τα οποία αποκάλυψαν ότι:
    Άλλος έδωσε τα λεφτά στους γονείς του κι αυτοί τα βάλανε στην τράπεζα!
    Άλλος έδωσε πάλι τα λεφτά στους γονείς του κι αυτοί του αγόρασαν ποδήλατο!
    Άλλος δεν πήγε τα λεφτά στους γονείς του αλλά τα χάλασε στο περίπτερο (ή κάτι τέτοιο) με το σκεπτικό ότι, αν ήταν πλαστά, ο περιπτεράς δεν θα μπορούσε να το ελέγξει!
    Η συνέχεια: Καλούνται οι γονείς να συζητήσουν το θέμα. Οι περισσότεροι απ' αυτούς αμφισβητούν ότι τα λεφτά προήλθαν από τον συγκεκριμένο μαθητή και ΟΛΟΙ ΑΝΕΞΑΙΡΕΤΩΣ ΑΡΝΟΥΝΤΑΙ ΝΑ ΔΩΣΟΥΝ ΠΙΣΩ ΤΑ ΛΕΦΤΑ!
    Τα περαιτέρω δεν τα γνωρίζω. Ξέρω ότι μία από τις καθηγήτριες έριξε όλη την ευθύνη στους καθηγητές γιατί... (δεν χρειάζονται νομίζω περαιτέρω εξηγήσεις).
    Γεγονός είναι ότι το παιδί άλλαξε σχολείο και όλη η "κοινότητα" δεν ξαναμίλησε ποτέ για το συγκεκριμένο περιστατικό (που πονούσε).
    Τώρα, κάλλιστα μου φαίνεται ότι κάποιο απ' αυτά τα παιδιά, που οι γονείς τους δεν ανησύχησαν καθόλου, όταν τους έφεραν δεν ξέρω ’γω πόσα λεφτά στο σπίτι και δεν αναρωτήθηκαν "πώς", μπορεί να έχει και τα χαρακτηριστικά της κοπέλας που λες στο καφέ ή του μαλάκα που την πασπάτευε!
    Λέξεις όπως παρέμβαση, ρύθμιση, διαχείριση, εξομάλυνση, επίλυση κ.λπ. χάνουν αυτομάτως το νόημά τους και τη θέση τους παίρνει μια γενική ανατριχίλα!
    Μήπως έρχεται στο μυαλό κάτι από Dogville?
    Το τέλος ήταν επιτέλους μια κάποια απάντηση...

    By Anonymous Anonymous, at 10:41 AM  

  • Ziggy: Θα το έχω υπόψη μου το βιβλίο, αλλά η αλήθεια είναι ότι ξέρω το δρόμο προς την παρέμβαση, για το τι μέλλει γενέσθαι δεν είμαι σίγουρη...Κατά τα άλλα καλά είμαι,δεν με έχεις συνηθίσει να βρίσκομαι σε κατάσταση προβληματισμού,ε? Εσύ, τι κάνεις? Κάπου πήρε το μάτι μου ότι δεν είσαι και στα κέφια σου..Μήπως ήρθε η ώρα για ένα καινούργιο ποστ (της κάθαρσης)? :)
    post-sociologist: Τι ψευδώνυμο είναι αυτό μάνα μου!!Μεταφέρεις το επίπεδο της συζήτησης σε εντελώς άλλη διάσταση, εννοείται μεταμοντέρνα. Την συγκεκριμένη κοπέλα μπορώ να την δικαιολογήσω, όχι απόλυτα αλλά μπορώ να της δώσω ελαφρυντικά. Η περίπτωση dogville είναι αρκετά ενδεικτική αλλά δεν ξέρω κατά πόσο έχει εφαρμογή εδώ. Η διττή πλευρά της ανθρώπινης φύσης και η πάλη μεταξύ καλού και κακού που τόσο έντονα παρουσιάστηκε (και πολύ θρησκευτικά) στο συγκεκριμένο έργο με βρίσκει σύμφωνη, την κάθαρση όμως που δίδει στο τέλος αν και κινηματογραφικά ήταν ότι έπρεπε, σε επιπεδο πραγματικότητας εμφανίζεται εντελώς ελαττωματική. Μπορεί ο θάνατος του υποκειμένου να έχει επέλθει αλλά όσο υπάρχουν πραγματικά ζώντα κύτταρα στον άνθρωπο, οφείλουμε να τα αξιοποίησουμε και πως? Με την αντίδραση..Συμφωνώ απόλυτα με την χρήση της ανατριχίλας!

    By Blogger pro-futura, at 3:10 PM  

  • i alitheia einai oti provlimatisika, ne. Fovithika mipws se dw me kamia molotof sto heri na zitas koinwniki dikaiosini. Kala eime re, pou afisa melanhwlika ihni?

    To post sou irthe!! Mipws thes kanenaki rolaki sto part ii?
    O corto einai kouklos an psinese ;) haha

    By Blogger Ziggy, at 7:29 PM  

  • Άφησες ίχνη αγαπητέ Ziggy στα πλάσματα της νύχτας! Μετά το πήρα χαμπάρι ότι ανέβασες καινούργιο post...μήπως αποτελώ βασική πηγή έμπνευσής σου? Λίγο ο δικός μου προβληματισμός λίγο η γκόμενα με το σύνδρομο Ζαν Ντ'Αρκ ...τι να πώ :)..θα με βάλεις να μου τα πρήζει ο Corto?ε, όχι...χα,χα

    By Blogger pro-futura, at 5:45 AM  

Post a Comment

<< Home